Hayallere ulaşmak mı gerçeklerle yaşamak mı? Sinem Çelebioğlu

Hayallerine ulaşmayı mı, gerçeklerle yaşamayı mı seçersin? Herkesin kendi hayatını yeniden yazabileceğine inanıyorum… 

Okumayı ve yazmayı çok sevdiğimden böyle bir hayalim hep vardı. Değerli yazarlarımızla o kadar güzel kitap projeleri yaptık ki her seferinde kendi kitabımın da matbaadan gelişini düşlerdim. Ve sonunda hayalimi gerçekleştirdim.

Öncelikle sizinle söyleşi yapma fırsatı verdiğiniz için teşekkürler.

Sinem Çelebioğlu kimdir? Bize kendinizi kısaca tanıtabilir misiniz?

İstanbul doğumluyum. Çocukluğumdan beri okumayı ve yazmayı bir tutku olarak benimsedim. Mesleğimin de kitaplardan uzak olmaması için hem lisans hem de yüksek lisansımı Türk Dili ve Edebiyatı üzerine yaptım. Akademisyenliğimin yanı sıra on iki yıldır yayıncılık dünyasındayım ve altı yıldır Doğan Egmont’ta çocuk ve genç yetişkin kitaplarının editörlüğünü yapıyorum.

Şans Kurabiyem sizin ilk kitabınız. Roman yazmaya sizi teşvik eden ne oldu?

Okumayı ve yazmayı çok sevdiğimden böyle bir hayalim hep vardı. Değerli yazarlarımızla o kadar güzel kitap projeleri yaptık ki her seferinde kendi kitabımın da matbaadan gelişini düşlerdim. Ve sonunda hayalimi gerçekleştirdim.

Şans Kurabiyem kitabınızın ön kapak arkasındaki şiir gibi hayal ettikleriniz neler?

Herkesin kendi hayatını yeniden yazabileceğine inanıyorum. Bu nedenle silmemiz gerekenleri silip yaşamak istediklerimizi yaşayabileceğimiz ve yeni bir ben ile hayata yeniden başlayabileceğimizi düşünüyorum. Ben de bu kitapla bu adımı attım.

Kitabınızı yazarken nasıl hazırlıklar yaptınız? Yemek kursuna gittiniz mi meselâ? 

Benim hazırlığım, içimdekileri biriktirmekti. Zamana yaydım her şeyden önce. Hissettim. Hızlı bir kurgu oluşturmadım. Üstkurmaca tekniğinden karakterlerin oluşumuna kadar uzun uzun düşünerek ön hazırlığımı tamamladım. Fakat hiç yemek kursuna gitmedim.  Çünkü hayalimde bir kurs yaratmak istedim. Gitseydim gözlemlerimden çok yararlanır, var olan bir mekanı yansıtırdım. Oysa ben Mavi karakterinin gerçekten hayal ettiği bir kurs sürecini yazmalıydım çünkü Mavi de hayatında hiç kursa gitmedi.

Kelimeler nerede, ne zaman kalemin kâğıtta raks etmesini sağlıyor?

Zaman olarak genelde geceleri, mutlaka müzik dinleyerek yazmayı seviyorum.

Yazı yazmak sizin için ne ifade ediyor?

İnanılmaz mutlu ediyor ve rahatlatıyor.

Okumayı sevdiğiniz Türk ve Dünya yazarları kimlerdir?

Hem Türk hem Dünya klasikleri vazgeçilmezimdir. Eski dönem edebiyatının her zaman benim için yeri ayrıdır. O nedenle ayırt etmem çok zor.

Benim bir de yemek kültür bloğum var. Yemek yapmak ve yemek yemek ile aranız nasıl?

Yemek yemeyi çok severim ama sadece karnımı doyurmak için yapmayı sevmiyorum. Yemek yaparken gerçekten emek verir ve en basit malzemelerle hazırlansa bile ortaya çıkan sonuçtan mutlu olurum. Ve yemek yaparken de kesinlikle müzik dinlemeliyim. 

Farklı kültürlere ait yemekleri sever misiniz?

Evet, çok severim. Hem tatmayı hem de araştırmayı. Şans Kurabiyem‘de de bu yüzden çok farklı kültürlerden tarifler kullandım; Kore mutfağından japchae, İspanya’dan paella ve tabii ki Osmanlı mutfağından ayva dolması ve paluze gibi…

Yemek yapmak yazı yazmak… İçinizde hangi duyguların esmesine neden oluyor?

Her ikisinde de ortaya bir eser çıkarıyorsunuz. Bu da ciddi şekilde motive eden bir duygu.

Sevdiklerinize özel günlerde yaptığınız bir yemek tarifini bizimle paylaşır mısınız?

Kitabımda da zevkle yazdığım Paluze tatlısını paylaşmak isterim.

Malzemelerimiz : 

Kuru meyveler (4-5 adet incir, kayısı, üzüm, vişne vs…) 

Bir kahve fincanı kadar ceviz, su, nişasta, şeker, tarçın. 

Önce meyveleri küp küp kesiyoruz ve suda ıslatıyoruz. Beş bardak suya dört çorba kaşığı nişasta ve yarım su bardağı şekeri ekleyip karıştırıyoruz. Ben mevyeler de şekerli olduğundan az tutuyorum şekeri ama asıl tarife göre bir bardak da katılabilir. Farklı kuru meyveler de tercih edebilirsiniz, hurma gibi… Karıştırdıktan sonra meyveleri ve iri doğranmış cevizleri ekliyoruz ve üzeri göz göz olana kadar karıştırmaya devam ediyoruz. 

Kaynadıktan sonra da altını iyice kısıp beş altı dakika daha karıştırıyoruz. 

Son olarak kaselere boşaltıp soğuması için dolaba koyuyoruz. 

Üzerine tarçın ekleyebilirsiniz seviyorsanız. Hafif ve lezzetli bir tatlı.

Kase yerine dikdörtgen bir kaba koyup soğuduktan sonra kesip çıkararak da tabağa koyabilirsiniz

Kıvamının tutması çok önemli. 

Dağılmadan ama titreyen bir pelte kıvamında olması gerek.

Tüm okuyucularıma afiyet olsun...

Gelecek ile ilgili projelerinizden söz eder misiniz?

Çocuk kitapları hazırlamaya devam ederken bir de çocuk kitabı projem var yakın zamanda.

Yazmak isteyenlere nasıl tavsiyelerde bulunursunuz?

Yazarken kendi editörü olmalarını tavsiye edebilirim. Eğer metinden uzaklaşıp okur gözüyle yazdıklarına bakabilirlerse hem kurgunun gidişatını hem merak unsurunu doğru dengeler hem de karakterlerini ayakları yere sağlam basacak şekilde oluştururlar.

Röportajı yapan siz olsaydınız, sorulmamış hangi soruyu kendinize sorardınız?

Şans Kurabiyem, ismiyle dikkat çeken bir kitap. Okurları nasıl bir hikaye bekliyor?, diye sorardım.

Şans Kurabiyem, iç içe iki hikayeden oluşuyor. Yaptığı hatalar yüzünden kendini suçlayan ve üç sene önce biten ilişkisinin yaralarını bir türlü saramayan yirmi sekiz yaşındaki Mavi, uyuyamadığı bir gece vakti bilgisayarının başına geçiyor ve kendi hayatını yeniden yazmaya başlıyor. Okurlar, hem Mavi’nin yaşadıklarına hem de hayallerine kavuşturduğu yeni karakterinin eğlenceli hikâyesine ortak oluyorlar. Roman bittiğinde neden isminin Şans Kurabiyem olduğunu da gülümseyerek anlayacaklar.

Röportaj teklifimi kabul edip içtenlikle cevapladığınız için teşekkür ederim.

Ben teşekkür ederim, çok keyifliydi..

Lale Bollukcu

BEN DEVRİM YAPTIM hadi sana aşkla kal…Didem Öneş

Ben Devrim Yaptım hadi sana aşkla kal, kitabıyla büyük ses getiren değerli şairimiz Didem Öneş ile Bodrum günbatımları gibi şahane bir röportaj yaptık…

Didem Öneş kimdir? Bize biraz kendinizi tanıtabilir misiniz?

03.07. 1968 Ankara doğumluyum. İlköğretimimi İsveç’te orta ve lise öğretimimi TED Ankara Kolejinde yaptım. Hacettepe Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatından mezun oldum. Aslen Bodrumun yerlisiyim. Denize tutkum bu dünyanın en güzel beldesine aitliğimden kaynaklanıyor. Bodrum Gündem yerel gazetesinde bir dönem köşe yazıları yazdım.

Çalışma hayatıma TURBAN A.Ş de başladım. Bir dönem Milli İstihbarat Teşkilatında görev yaptım, sonrasında Radyo ve Televizyon Üst Kurulunda çalışmaya başladım. Halen RTÜK deyim.

Dediğim gibi deniz benim için bir tutku ve denize ait olan her şey benim ilgi alanıma giriyor. Rüzgâr, dalgalar, denizin sesi, kokusu, yelken sporuna aşkla bağlanmama neden oldu. Yazmak bir diğer tutkum… Son yıllarda resim çalışmalarına yeniden başladım. Sanatın her dalı hayatımın anlam kaynağı… Herkesin olmalı. Sanatsız, müziksiz ve daha nice güzellikler hayatımızda olmasaydı dünya çok karanlık ve kasvetli olurdu. İnsanı insan yapan gerçek değerler sanatın kendisidir. Edebiyatı bir başka seviyorum. Hepsi insanlığı, duyguları ortaklaştırıyor, birleştiriyor. 2014 yılında “BEN DEVRİM YAPTIM hadi sana aşkla kal” adında bir şiir kitabım yayınlandı. İlk kitabım ve bir şiir kitabı olmasına rağmen, Kasım 2014 te İmge kitabevinin en çok satanlar listesine girerek ilk beş çok değerli kitabın içinde yer almak beni yazmak konusunda teşvik etti. Yazmaya devam ediyorum.

Anneyim. Bana ve toplumun alışık olmadığı duruşuma tahammül eden, 21 yaşında, olgun, güçlü bir kızım var.

Sizce şiir nedir?

Gülten Akın, “Şiir, çığlıklardır. Kimi kez yalnızlığı seçeriz ya da yalnızlık bizi seçer. Korumasız savunmasız. O zaman çığlık atarız ölmemek ya da delirmemek için. Sesimiz yankılanıyorsa, yalnızlıkla baş edecek gücü verir bize. Şiirler çığlıklardır.” demiş.

Benim de çığlık atasım var. Yalnızlığı ben seçmedim ama seçim-miş- gibi kaderim oldu çünkü her insan aslında özünde yalnızdır. Özüm bas bas bağırıyor.

Şiiri, hayatın renkli, ahenkli, coşkulu, cesur devrimci yanı olarak görüyorum. Şiir nefes almak gibi, bu hayatta ancak cesareti olanlar gerçekten nefes alıyor ve işte şiir, edebiyatta cesareti olanlar tarafından üretiliyor, paylaşılıyor ve ona ulaşanlar ise bu cesareti seviyor. Özetlersem şiir hayatı yaşama cesaretidir.

Şiir yazmaya ne zaman başladınız? İlk şiirinizin konusu neydi?

Küçüklüğümden beri edebiyata, kitaba, şiire meraklayım, kendimi bildim bileli kâğıtlara, peçetelere, kitapların, defterlerin bir köşesine yazarım. İlk şiirim ilk okulda kardeş özlemine dairdi. Bir kardeşim olsun çok istiyordum. Yani daha o yaşlarda haykırış olmuş. Bir özlemi dile getiriş.

Çalışırken bir anda şiir yazma isteği duyuyor musunuz?

Hem de her zaman, çalışırken, yürürken, kahvemi yudumlarken, film izlerken, koşarken, fark etmiyor. Duyumsayarak yaşayanlardanım. Sadece düşünceler veya öğretilmiş kalıplar içinde kalan biri değilim, sınırları zorlamayı seviyorum. Başta kendi sınırlarımı, dolayısıyla hayatın tutsak alanlarından şiir ve edebiyatla sıyrılıyorum ve hayata geçiriyorum.

İlham gelince yazanlardan mısınız? Yoksa her daim bir dörtlük yazabiliyor musunuz?

Ben ilham gelince yazanlardanım. Hadi bir dörtlük yazayım diyerek asla yazamadım. Ama bana hayatın kendisi ilham. Zaten bloğumun adı da “Hayat bir nefes ilham aslında”. Dolayısıyla ilham nerede ne zaman gelir bilmiyorum…

Kendinize örnek aldığınız şair var mı?

Örnek demeyelim. Hayatımda kimseyi örnek almadım. Kendim gibi olmayı tercih edenlerdenim, hatalarımla sevaplarımla. Ama beni etkileyen, okumaktan çok zevk aldığım, hayran olduğum şairler var. Gülten Akın, Didem Madak, Turgut Uyar, Edip Cansever, Orhan Veli, Can Yücel gibi.

İlk şiir kitabınız Ben Devrim Yaptım Hadi Sana Aşkla Kal nasıl oluştu? Aşk ile şiir arasındaki ilişki nedir sizce?

Açık ve seçik ifade ediyorum: Aklımla zorum var! Yüreğimle zorum var! Kadınlığımla ve duygusal yanımla zorum var!

Dünyada bunca acı çeken, yaralı, aç, ezilen insan varken…

Sömürü dünyasında, ‘sömürü’ sadece ekonomik olmakla kalmayıp, duyguları, insanlığımızı da sömürürken…

Siyasette lafazanlığın bir edebiyat haline geldiği ve buna da hatiplik dendiği…

Şiirin insan topluluğunu galeyana getirmek için kullanıldığı…

Taraflı gözyaşlarının akıtıldığı bir ortamda…

İsyanım var.

Çıkarcı, riyakâr, acımasız, vurdumduymaz, hırslı düzeni değiştiresim var. Devrim yapasım var; ama önce kendimde. Doğru bildiklerimizin aslında yanlış olduğunu, yanlış dediklerimizin ise doğru olabileceğini düşündüresim var.

Peki, bunları yapmaya cesaretim var mı? Evet. Donanımlarımı anca geliştirdim. Anca cesaret edebildim. O zaman bir yerden başlamalıydım. En güçlü silahlarımı seçmeli ve cenk etmeliydim. Silahlarım neler derseniz, ele avuca sığmayan kişiliğim ve kalemim. Kalemim bu defa şiiri seçti; hani zor olan, az olan meselesi. İşte böyle ortaya çıktı ilk şiir kitabım. Aşkı seçtim çünkü bendeki devrimi başlatan ‘aşk’ oldu. Bir deli cesarettir aşk; işte bana o cesaret aşkla geldi. Bu dünyada yeterince aşk yok. Aşkla başlar bir insanı gerçekten sevmek; yeterince olsa, bunca savaş, acı, ezilen olmazdı. Aşkı unutmasaydık, yok saymasaydık, onu hafife almasaydık bu gün dünyada mutlu insan sayısındaki artışı istatistiklerle değil gözle görürdük.

Aşk bir nevi dünya ile tek olmaktır, bir olmak, aynı dili konuşmaktır. İsteyen için Allaha yakın olmaktır. O zaman aşk hayattır. Ben hayattayım diye çığlık atmak istedim. Sesim sizlerle yankı bulursa ne mutlu bana.

Oğuz Atayın bir cümlesi beni çok etkilemiştir: ‘Provαsı yok hαyαtın. Ne yeniden yαşαmαk mümkün, ne de yαşαdıklαrını silebilmek.’. Yaşadığımız aşkların da provası yok, ‘olmadı sil baştan’ diyemiyoruz. Yaşıyor, tüketiyor bazen bitiriyoruz ya da dönüşmüş şekilleriyle yola devam ediyoruz. Bitenin ardından, şanslıysak, bir başka aşka yol alıyoruz. Şansın farkındaysak, ‘aşk’a hak ettiği değeri veriyorsak gerçekten nefes alıyoruz diyebiliriz.

Bu şiir kitabımda gerçek bir aşkı anlattım. Tabi tüm şiirleri beni anlatmıyor, benim yaşadığım aşk doyumsuzdu, başlarda imkansız bir aşkın sanki tek taraflı yaşanan bir süreci ancak daha sonra asıl aşık olunan erkeğin kadına duyduğu umutsuzca aşkı anlatacak bir daha bitmedi türünden şiir kitabı. Erkek bir kadını sever hem de ölesiye ama bunu ona sözlerle değil, dokunuşları, gözyaşları, tutkulu sarılmalarında anlatır.

Şiirle aşk arasındaki tıpkı sevdalıların ilişkisi gibidir. Aşk olmazsa şiir olmaz, şiir olmazsa o aşk aşk olmaz.

AŞK’ın tanımı nedir?

İnsanoğlu var olduğu sürece aşk hayatın en temel duygusu, gerçeği. İnsanlık tarihi kadar eski ve şiire, edebiyata, sanata, sinemaya, her şeye konu olmuş. Onsuz sanat, hayat düşünülemez. Tanımı, tarifi yapılmış ama yetmemiş, her gün yine yeniden tanımlanıyor, anlatılıyor, araştırılıyor, yazılıyor yaşanıyor. Her yaşın, her insanın, her durumun aşkı kendine özgü. İlla tanımlamak gerekmiyor. Tanımlamak yerine yaşanması gerekiyor. Gerçeği ile hormonlusu arasındaki farkı birçokları bilmiyor. Gençli hormonlu sevdalarını aşk zannediyor birçokları ama bana kalırsa gerçek aşk cesur olan aşktır ve sıradan, herkesin hikâyesi gibi değildir. Aşk cesur insanın işidir.

Sizce şair mi doğulur? Yoksa sonradan mı şair olunur?

Aslına bakarsanız her insan biraz şairdir. Bir çocuk aslında gerçek şairdir. Meraklıdır, sevgi dolu, duyguları coşkulu ve yansıtır. Ancak, toplum, aile, hayat insanı o doğuştan şairlikten uzaklaştırır. Duyguları ifade etmek, göstermek, coşkulu, sevdalı olmak kınanır. İnsanlar sevgiyi, ahengi, renkleri, hayatı yitirir, yaşamak için cesaretleri kırılır işte o zaman şair yanımız körelir yok olur. Bazen de bu yitirdiğimiz yanımız, bir gün hiç beklenmedik anda bir cesaret, bir isyanla çığlık atar ve ben buradayım der, o gün yazmaya, yaşamaya başlarsınız.

Şiir şairin aynasıdır. Bu sizce doğru mudur?

Evet; kesenlikle doğru

Günümüz gençliğinin şiire bakış açısı sizce nedir?

Ülkemizde değil şiir, her hangi bir tür kitap satışlarına baktığımızda 80 milyonluk bir nüfusta çok az okuduğumuz bir gerçek. Sanata, edebiyata bakış açımız sorunlu. Demokratik kültürü gelişmemiş toplumların en temel sorunu okur sayısının yani kitap okur sayısının azlığıdır. Ama ben gençlerden umutluyum, şiiri bir kez tadan ondan vaz geçemez.

Deneme, öykü ya da roman yazmak ile ilgili çalışmalarınız var mı?

Evet, sayfalar dolusu hem de.

Kelimeleriniz ne zaman, nerede kalem ile kâğıtta raks ediyor?

Her yerde, her an mümkün…

Okuduğunuz Türk ve Dünya yazarları kimlerdir?

Adalet Ağaoğlu, Oğuz Atay, Pınar Kür, Yusuf Atılgan, Latife Tekin, Bilge Karasu, Vladimir Nabokov, Wolfgang Schorlau, JackLondon gibi daha niceleri..

On parmağınızda on marifet saklı diyebiliriz. Bugüne kadar iki resim sergisi açmışsınız. Resme ilginiz ne zaman başladı ve renklerin dünyasına daldığınızda iç dünyanızda fırça size neler anlatıyor?    

Resim küçüklüğümden beri vardı hayatımda ama asıl son üç yıldır ülkede ve dünyada yaşanan acılara bir tür isyanla başladı sanat insanın kendini en iyi ifade ettiği yerdir. Renkleri kullanarak ben de kendimi ifade ettim.

Benim ayrıca yemek kültür bloğum var. Farklı kültürlere ait yemekleri yemeyi ve ya yapmayı seviyor musunuz?

Hem de bayıla bayıla; ama artık yapmaktan değil tatmaktan, bana yapılsın bentadayımdan hoşlanıyorum. Her farklı tadı tatmak isterim, meraklı bir yapım var. Duyumsamak, hissetmekle alakalı galiba…

Sorularıma içtenlikle cevaplar verdiğiniz için teşekkür ederim…

Ben teşekkür ederim

        Lale Bollukcu